آرتروز یا استئوآرتریت، بیماری مفصلی است که باعث تحلیل رفتن بالشتک موجود بین استخوان ها (یعنی غضروف) می شود. به همین علت به این بیماری، بیماری دژنراتیو مفصل نیز گفته می شود. استئوآرتریت می تواند هر مفصلی را در بدن گرفتار نماید و شایعترین نوع آرتریت (التهاب مفصل) می باشد.

علل مسبب استئوآرتریت
پزشکان نمی دانند که چه چیزی موجب تحلیل غضروف مفصل می شود، ولیکن می دانند که هرچه سن افزایش یابد و همچنین اگر دچار چاقی مفرط باشید شیوع آن زیادتر می شود. بعضی مواقع یک آسیب شدید و جدی وارده شده به زانو، بعد از گذشت زمان کوتاهی می تواند موجب آرتروز زانو شود.

پزشک چگونه می تواند بگوید که شما دچار آرتروز هستید یا نه؟
پزشک با پرسیدن سوالاتی در مورد چگونگی درد می تواند متوجه آرتروز شود. احتمالا سوالات در این مورد خواهد بود که آیا زانو درد با فعالیت بیشتر می شود، آیا درد زانو با استراحت بهتر می شود. پزشک معاینه خواهد نمود که آیا حرکت اندام تحتانی دشوار هست یا نه. پزشک احتمالا بر روی زانو فشار خواهد آورد تا ببیند آیا حساسیت موضعی وجود دارد یا نه. پزشک همچنین ممکن است درخواست انجام رادیوگرافی خواهد نمود. تا متوجه علت درد شود. آزمایش خون سبب کنار گذاشته شدن سایر انواع آرتریت خواهد شد.

طریقه درمان آرتروز زانو

پزشک ممکن است به شما بگوید:
1- به زانوی خود استراحت بدهید یا از فعالیت هایی که سبب بدتر شدن درد می شود اجتناب کنید.
2- با گذاشتن کیسه یخ به مدت 20 تا 30 دقیقه و چند نوبت در روز برای زانو سبب کاهش التهاب شده و درد را کم کنید.
3- از داروهای مسکن معمولی همچون استامینوفن یا بروفن استفاده کنید.
4- با انجام فیزیوتراپی و انجام بعضی نرمش های خاص به تقویت عضلات اطراف زانو کمک کنید.
آیا انتخاب دیگری برای درمان آرتروز زانو وجود دارد؟
بله اگر داروی خوراکی و فیزیوتراپی به بهبود درد زانو کمک نکند، پزشک ممکن است از تزریق موضعی داخل مفصل بهره جوید ( بی حس کننده) که می تواند باعث توقف درد به مدت چندین روز یا هفته شود. اضافه کردن داروی دیگری (کورتون) به این بی حس کننده سبب برطرف شدن درد و التهاب به مدت طولانی تر شود.
اگر این کار به اندازه کافی کمک کننده نباشد ممکن است پزشک در مورد عمل جراحی و یا تزریق هیالورونیک اسید با بیمار صحبت کند.

درمان جراحی

گاهی آرتروز به قدری شدید می باشد که جهت بهبود علایم به درمان جراحی نیاز می باشد.

درمان های جراحی عبارتند از:
1- آرتروسکوپی: این عمل جراحی با استفاده از یک دوربین (کامرا) که از طریق برش های کوچکی در زانو ایجاد و وارد آن می شود، صورت می گیرد. با استفاده از این وسیله، جراح می تواند وضع داخل زانو را و آسیب های وارده را مورد مشاهده و ارزیابی قرار دهد. با استفاده از ابزار دیگری در حین آرتروسکوپی استفاده می شود. جراح می تواند قسمت های آسیب دیده داخل زانو همانند مینیسک ها را از داخل زانو خارج نماید و یا آنکه زانو را شستشو داده و قطعات کوچک معلق در زانو را خارج نماید. این ذرات می توانند مسبب ایجاد درد باشند. البته آرتروسکوپی برای همه کسانیکه دچار آرتروز زانو هستند، مناسب نمی باشند و ممکن است سبب ایجاد تسکین موقتی یا باعث تاخیر در نیاز به انجام سایر جراحی ها شود.
2- استئوترمی: عمل جراحی است که باعث تغییر شکل استخوان ها و یا تغییر وضعیت زانو می شود. این عمل جراحی تنها در مواردی که یک قسمت و یا یک طرف از زانو دچار آسیب شده است، به کار می آید. این عمل جراحی باعث جابجایی در محل وارد شدن فشار وزن به زانو شده و سبب می شود که به منطقه آسیب دیده زانو فشار کمتری وارد شود. این عمل باعث بازگشت حرکت در زانو شده و باعث کاهش درد زانو می شود. به هر حال ممکن است کسانی که تحت این عمل جراحی قرار می گیرند در آینده به عمل تعویض مفصل نیاز پیدا کنند.
3- آرتروپلاستی یا تعویض مفصل: در این مورد جراح قسمت آسیب دیده زانو را برداشته و یا مفصل مصنوعی که از ف پلاستیک ساخته شده جایگزین می شود. در این عمل جراحی تمام و یا قسمتی از زانو تعویض شده جایگزین می شود. اگر چه بسته به وسعت جراحی بهبودی و بازگشت به زندگی طبیعی به مدت زمان طولانی نیاز دارد. ولی غالبا نتیجه عمل آرتروپلاستی با موفقیت همراه می باشد. عمل تعویض مفصل زانو می تواند نقطه ای بر پایان درد زانو باشد و سبب بهبود حرکت زانو شود.